حکیم قارقی: خودکفایی ترکمنستان در تولید گندم باعث شده است رئیس‌جمهور این کشور «آرد» -این مظهر برکت سفره‌ها- را پیشکش و هدیه خاص خود و دولتش قرار دهد؛ هدیه‌ای که بوی «سیاست» می‌دهد.

مردم ترکمنستان سال‌های زیادی از کمبود گندم و نان رنج کشیده‌اند. گاهی وضعیت چنان بغرنج بود که یک بحران شکل می‌گرفت؛ بحران نان. باید از سال‌های دهه 1990 به‌عنوان سال‌های گرسنگی نام برد. حتی در نیمه‌های این دهه در بعضی مناطق اوضاع به‌گونه‌ای بود که اولیای امور ناچار بودند برای کنترل جمعیتی که در مقابل مغازه‌ها برای تهیه نان جمع شده بودند، نیروهای پلیس را به در مغازه‌ها بفرستند.

در سال 1991 میلادی زمانی که ترکمنستان اعلام استقلال کرد، برداشت گندم این کشور تنها بالغ بر هفتاد هزار تن بود و در آن زمان ایران تنها کشور از بین همسایگان ترکمنستان بود که با آرد خود مشکل غذایی این کشور را حل کرد.

خودکفایی

تركمنستان برای اولين‌بار پس از استقلال از شوروی سابق، با توليد گندم به ميزان بيش از نياز اين كشور، به صادركننده گندم تبديل شده است. رسانه‌های ملی تركمنستان در ماه جاری اعلام كردند كه اين كشور در سال زراعی گذشته، با توليد بيش از يك ميليون و 500 هزار تن گندم، علاوه بر خودكفایی در توليد اين محصول، به صادركننده اين محصول استراتژيك تبديل شده است.

در سال 2010 میلادی برداشت غلات این کشور از 860 هزار هکتار به یک و نیم میلیون تن رسید و پیش­‌بینی می­‌شود برداشت محصول غلات این کشور در سال 2011 میلادی از همین مقدار مساحت به یک میلیون و ششصد هزار تن برسد.

رئيس‌جمهور تركمنستان هفته گذشته با امضای فرمانی، اجازه صدور 217 هزار تن غلات از جمله 150 هزار تن گندم و 50 هزار تن آرد گندم را صادر كرد. به موجب اين فرمان، به اتحاديه دولتی غلات اين كشور اجازه داده شده‌ است كه 217 هزار تن غلات مازاد بر نياز شهروندان اين كشور محصول سال 2010 را از طريق بازار بورس دولتی كالا و مواد خام تركمنستان، به متقاضيان خارجی عرضه كند.

تلويزيون ملی تركمنستان پيش‌تر با انتشار گزارشی به نقل از «بردی محمدوف» اعلام كرده بود: هم‌اكنون بيش از 200 هزار تن گندم مازاد بر نياز، در انبارها و سيلوهای گندم كشور وجود دارد كه اين ميزان گندم قرار است از طريق بازار بورس دولتی كالا و مواد خام تركمنستان به خارج صادر شود.

کمک به افغانستان

اولین‌بار شهریور سال گذشته بود که به‌مناسبت ماه رمضان، هزار تن آرد گندم از سوی دولت ترکمنستان به‌عنوان «تحفه» در اختیار دولت افغانستان قرار گرفت. این مسأله پس از تماس تلفنی روسای جمهور این دو کشور همسایه اتفاق افتاد. علاوه بر آن، در جریان این گفتگوی تلفنی «قربان‌­قلی بردی محمدوف» و «حامد کرزای» توافق کرده بودند تا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک دیدار کنند و روی گسترش روابط اقتصادی و اجرای پروژه‌های خاصی با هم گفتگو نمایند.

هدیه نوروزی

عید نوروز بهانه دیگری بود تا دوباره بردی محمدوف «آرد» را پیشکش خود قرار دهد. این‌بار همسایه دیگر این کشور یعنی ایران مورد نظر بود. دولت تركمنستان به‌مناسبت فرارسيدن عيد نوروز، هزار تن آرد گندم به عنوان «سهم جشن» به مردم جمهوری اسلامی ايران اهدا كرد.

به گزارش خبرگزاری فارس، این مسأله در جلسه 27 اسفند هیأت وزیران ترکمنستان مطرح شد. رئيس‌جمهور تركمنستان در این نشست اعلام كرد به مناسبت فرارسيدن عيد نوروز و به‌ميمنت خودكفایی تركمنستان در توليد گندم، عشق‌آباد هزار تن آرد گندم به‌عنوان «تحفه» به دولت و مردم جمهوری اسلامی ايران اهدا می‌كند.

«قربان‌قلی بردی‌محمدوف» در این نشست با صدور فرمان اهدای اين آردها به مردم ايران، گفت: با توجه به سنت‌های انسانی ديرين اجدادمان و به‌ويژه حسن همجواری 2 كشور، انسان­‌دوستی و سنت ديرين تبادل غذا و اطعام بين همسايگان و نيز به‌منظور تقويت بيشتر دوستی و روابط برادرانه و همچنين به‌مناسبت فرارسيدن عيد نوروز، يك هزار تن از آرد گندم توليد محلی تركمنستان به‌عنوان «توی پایی» (سهم جشن)، براي مردم جمهوری اسلامی ايران ارسال و اهدا می‌شود.

رئيس‌جمهور تركمنستان به مقامات عالی‌رتبه اين كشور دستور داد تا مراسم تحويل محموله مذكور به طرف ايرانی در سطح عالی و به‌شكل باشكوهی صورت گيرد.

مقصد: مشهد

انتظار این بود که مقصد اولیه، استان گلستان -مرکز تجمع ترکمن­‌های ایران- باشد، اما ساده‌انگارانه بود. اين محموله 28 اسفند (19 مارس) از ايستگاه راه‌آهن عشق‌آباد مركز جمهوری تركمنستان در ميان شادی و سرور مردم اين كشور و همراه با بهترين آرزوها برای مردم ايران زمين به‌سمت مشهد حمل شد.

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ايرنا)، این هدیه نوروزی رئیس‌جمهوری ترکمنستان چهارشنبه سوم فروردین در مراسمی با حضور سرکنسول ترکمنستان، معاون برنامه‌ريزی استاندار خراسان رضوی، مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه پنج کشور، ناظر گمرکات استان خراسان رضوی، مدیرکل راه‌آهن خراسان و تعدادی از مقامات ایران و ترکمنستان به سیلوی مشهد تحویل داده شد.

در اين مراسم معاون برنامه­‌ريزی استاندار خراسان رضوی گفت: مردم ترکمنستان مانند ایرانیان، نوروز را به‌عنوان جشن باستانی و آغاز زندگی دوباره در سالی جدید جشن می‌گیرند و برای نشان دادن ارادت خالصانه خویش به دوستانی صمیمی، آرد و نان هدیه می‌دهند.

دکتر عباس نیاوند افزود: هديه رئيس‌جمهوری تركمنستان به رئيس‌جمهوری اسلامی ايران نشانه‌­ای از محبت و عمق روابط دوستانه بين دو ملت ايران و تركمنستان است. وی روابط بين دو كشور ايران و تركمنستان را برادرانه، صميمی و رو به گسترش دانست و افزود: با توجه به اشتراكات فرهنگی دو كشور اين روابط روز به روز در حال گسترش است و سعادت و سربلندی دو ملت را در پی دارد. اشتراكات فرهنگي دو كشور ايران و تركمنستان بسيار عميق و ديرينه است و بخشی از هموطنان ما با برادران مسلمان تركمن در كشور تركمنستان روابط خويشاوندی دارند. وی با اشاره به اشتراکات غنی فرهنگی میان دو کشور گفت: دین مبین اسلام و زبان فارسی (!!!) مهمترین نقاط اشتراک بین ایران و ترکمنستان است که باید از این دو اشتراک فرهنگی به‌نحو احسن استفاده کرد.

وی تأکید کرد: كشور تركمنستان در تعاملات اقتصادی نقش مهمی در منطقه دارد و جمهوری اسلامی نيز به‌عنوان پل ارتباطی بين كشورهای آسيای ميانه و كريدور شرق و غرب، تسهيل­‌كننده روابط اقتصادی در اين منطقه مهم و راهبردي است. ایران و ترکمنستان از گذشته روابط اقتصادی مناسبی با یکدیگر داشته­‌اند که باید در جهت تقویت و توسعه این مناسبات برنامه‌ریزی شود.

نیاوند گفت: بر اساس آموزه­‌های دینی، ما خواهان استقلال، آزادی و آبادانی برای همگان به‌خصوص همسایگان‌مان هستیم که این استقلال و آبادانی در روند مناسبات‌مان تاثیر مثبت دارد. وی تصریح کرد: توسعه مناسبات در همه زمینه­‌ها با کشورهای همسایه با روی کار آمدن دولت نهم و استمرار آن در دولت دهم رو به افزایش است که این به‌عنوان یک سیاست کلی دنبال خواهد شد.

سركنسول تركمنستان در مشهد نيز در اين مراسم روابط تركمنستان و جمهوری اسلامی ايران را ديرينه، عميق و رو به گسترش دانست و گفت: هديه «قربان‌قلی بردی محمدوف» رئيس‌جمهوری تركمنستان به رئيس‌جمهوری اسلامی ايران نشانگر حسن همجواری و همكاری­‌های نزدیک، گسترده و مثمرثمر دو ملت برادر ايران و تركمنستان در قرون متمادی است.

«همرا توگالاكوف» با تبریک عید نوروز اظهار داشت: از سال 2010 میلادی، نوروز به‌عنوان یک عید ثبت جهانی شده که این امر نقطه عطفی برای تمامی کشورهایی است که نوروز را پاس می­‌دارند. ارسال محموله 1000 تنی آرد به‌عنوان هديه در آستانه فرارسيدن روز جهانی نوروز در واقع پيروی از آداب حسنه پيشينيان همانند ارسال «پيشكشی عيدانه» برای همسايه­‌ها، دوستان و نزديكان است.

وی افزود: یکی از اولویت‌های سیاست خارجی ما در ترکمنستان توسعه روابط همه­‌جانبه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با کشور برادر و همسایه ایران است و ما خواهان رفاه، آسایش و امنیت برای هر دو ملت هستیم.

توگالاکوف گفت: رسم اهدای هدايا در آغاز فصل بهار و روزهای شادی و سرور، یک سنت کهن و دارای ريشه­‌های الهی و معنوی است و در روزگار ما معنی و محتوای ويژه‌ای را به خود اختصاص داده است و رئیس‌جمهور ترکمنستان به‌مناسبت عید نوروز و تعمیق بیش از پیش روابط دوستانه با ایران این هدیه را به دولت جمهوری اسلامی ایران پیشکش کرده است. وی افزود: با هدايت روسای جمهوری تركمنستان و ايران، اكنون روابط همه­‌جانبه بين دو كشور همسايه و برادر بيش از پيش گسترش يافته و به درجات و سطوح بالایی رسيده كه در مدت زمان كوتاه منجر به امضای چندين سند همكاری توسط طرفين شده است.

وي همچنين درباره علت انتخاب آرد به‌عنوان هديه به رئيس‌جمهوری اسلامی ايران گفت: آرد بركت سفره­‌هاست و معنا و مفهوم بالایی در بين ملت ما دارد و بهترين هديه به كسانی است كه آنها را دوست داريم.

اینکه چرا در گزارش خبرگزاری فارس از هیأت وزیران ترکمنستان، بر اهدای آن به مردم و دولت ایران سخن می­‌رود، ولی گزارش­‌های بعدی و سخنان سرکنسول ترکمنستان در مشهد حاکی از هدیه رئیس‌جمهور ترکمنستان به شخص رئیس‌جمهور ایران است، مشخص نیست. شاید اقتضای «پیشکش­‌های سیاسی» و دیپلماسی «آرد» این باشد!

ـــــــــــــــــــ

لینک‌های مرتبط: 1، 2، 3، 4، 5